Forum

Rozmowy wolne i frywolne

Malowanie, kraszenie pisanek

  • Autor: erka Data: 2009-04-10 14:18:11

    Najstarsze znalezione w wykopaliskach pisanki liczą sobie ponad 5000 tysięcy lat. Natomiast najstarsza polską pisanką, pochodzącą z X wieku naszej ery, wykopano na Ostrówku w Opolu. Sztuce Zachodu nie są znane pisanki, ponieważ pisanki powstały na naszych rodzinnych ziemiach, chociaż również istniały na dalekim Wschodzie: Mezopotamii, Egipcie i Grecji. Rysunki na jajkach były kiedyś przede wszystkim znakami magicznymi, które miały chronić dom i obejście przed złymi duchami, urokami, czarami, chorobami i in. Dlatego jajka malowane w czas przesilenia wiosennego, czyli tzw.: Jarych Świąt. Pisanki zakopywano pod progami mieszkań, budynków gospodarczych lub przed furtką prowadząca do domu. W wielu starych kulturach na powitanie wiosny przygotowywano ucztę, której główną potrawą były jajka. Dlatego dzielono się nimi z bydłem domowym, a skorupki dodawano do zboża i rzucano w orną ziemię, aby dawała wysokie plony. Skorupki rzucano również na dachy domów, co miało chronić je przed uderzeniem pioruna. Potęga wierzeń w magiczną moc pisanek była tak wielka, że kiedy na nasze ziemie polskie zawitało chrześcijaństwo, duchowni pragnąc wyplenić pogańskie zwyczaje, przez ponad 200 lat zabraniali spożywania jajek w czasie Świąt Wielkanocnych. Na nic się to zdało. Dlatego też Kościół, nie mogąc zwalczyć tego zwyczaju, postanowił go wchłonąć: ogłoszono, że kiedy "pogańskie" pisanki zostaną poświecone w kościele, mogą zostać spożyte jako symbol zmartwychwstania Chrystusowego. Potem pisankami lub kraszankami zaczęto się obdarowywać, składać sobie życzenia - i tak jajka wpisały się na trwałe w świąteczne obrzędy wielkanocne. Po dziś dzień w wielu regionach Polski, zwłaszcza na wschodnich krańcach kraju, praktykuje się trzykrotne obchodzenie domu czy całego mieszkania ze świeconymi jajkami, co ma odgonić od domu i domowników złe duchy i czary. Natomiast w Wielką Niedzielę jajko trzeba zjeść razem z kawałkiem surowego chrzanu, który wypali wszystkie grzechy, dzięki czemu siła z wielkanocnej pisanki swobodnie przejdzie do organizmu osoby, która ją spożyje.
    Według wierzeń folklorystycznych, skorupki jajek również maja wielka moc, zwłaszcza dla młodych ludzi lub cierpiących na choroby skórne. W Wielką Sobotę - koniecznie przed wschodem słońca, należało ugotowane w piątkowy wieczór jajko, obrać ze skorupki i zalać źródlaną wodą. Naczynie musiało być ustawione we wschodnim oknie lub na balkonie tak, by padły nań pierwsze promienie słońca. Taka woda, podobno pomagała na wrzody, trądzik i wszelkie wypryski skórne oraz zabezpieczała całe ciało przed chorobami. Gdzie niegdzie przetrwało przekonanie, że ze skorupek rzucanych na dach wyłonią się dobre duszki i pomagające domownikom i chroniące dom przed wszelkimi niebezpieczeństwami. Wiele by można było by tu przytoczyć przykładów z dawnych wierzeń folklorystycznych w nadprzyrodzoną moc pisanki i historii związanych z jej pochodzeniem, lecz poprzestanę na tym, co już wspomniałem.
    Ozdobione wizerunkami jajko – pisanka – to dawny magiczny symbol, który w czasach współczesnych występuje jako dzieło sztuki ludowej. Zwyczaj malowania pisanek rozpowszechniony jest wśród Słowian oraz wśród innych narodów. Pisanka była symbolem wiosennego przebudzenia przyrody, ciepła, zwycięstwa światła nad chłodem i ciemnością, zimą i nocą. Pisanka – to również symbol Zmartwychwstania Chrystusa...

  • Autor: Pola42 Data: 2009-04-10 17:11:53

    Dobry tekst, szkoda,że nie w artykułach :)

  • Autor: ewka63 Data: 2010-03-15 10:22:16

    Wyciągnęłam stary wątek, żeby się nie powtarzać. A już niedługo świeta.
    http://swiatpasji.pl/kreatywny/bombka-ala-karczoch/

Przejdź do pełnej wersji serwisu